Sal die regte Breyten asseblief opstaan?

Ek was hierdie week by die bekendstelling van die jaarlikse Penseel-bundel. Dit is 'n versamelbundel wat uitgegee word deur die Vereniging van Afrikaanse studente (soos in letterkunde, nie soos in politiek of anti-T opsie nie). Daar is, voorspelbaar genoeg, gedigte en kortverhale in van studenteskrywers.
As jy 'n suksesvolle studentedigter wil wees, volg hierdie raad: kry vir jou 'n gebreekte hart en 'n heldeverering vir Breyten Breytenbach. Dan is jou kop deur.

Woorde

Ek het onlangs besluit om alle mooi of interessante woorde en uitdrukkings wat ek hoor, te begin neerskryf. Geen rede nie, net vir my eie plesier. Die eerste paar woorde op die lys is:
- noodgedwonge
- onooglike
- onaansienlike
- onheilspellende
- slaggereed
- netelige
- terstond
- honds
Dan het M.H. ook die volgende sêgoed tot die lys bygedra:
“Die wêreld is ’n gevaarlike plek” en
“Hansie Cronjé het gemaak dat my oupa nog in bittermin dinge glo.”
Laastens, iemand in die kantoor het my vertel van “lippe teen die klippe” en “fonteindroom”. Van die kollegas beweer dat hulle dit ook al gehoor het en dat dit regte uitdrukkings is. Ken jy dit? Wat dink jy is die betekenis daarvan? (En nee, “lippe teen die klippe” is nie soos “skouer aan die wiel” nie.)

Die bron van al my kennis...

is deesdae die "Quotes of the Day" e-pos wat ek elke dag ontvang. Onlangse juweeltjies:

Historians are like deaf people who go on answering questions that no one has asked them. (Leo Tolstoy)

I look to the future because that's where I'm going to spend the rest of my life. (George Burns)

It has always been the prerogative of children and half-wits to point out that the emperor has no clothes. But the half-wit remains a half-wit, and the emperor remains an emperor. (Neil Gaiman)

“It is entirely possible to bullshit when writing about bullshit.”

Ek wil baie graag ’n eksemplaar in die hande kry van Harry G. Frankfurt (van die Princeton-universiteit) se werk On Bullshit, nadat Robert Kirby vandeesweek in sy Mail & Guardian–rubriek daarna verwys het. Dit bevat ’n aantal kort artikels en referate oor die onderwerp van bullshit, en het glo wêreldwyd akademiese reaksie uitgelok.

Ben Kotzee, ’n UCT-akademikus, het byvoorbeeld onlangs ’n referaat oor dié onderwerp gelewer, en dit is na aanleiding hiervan wat Kirby skryf. Die referaat het, myns insiens, ’n wonderlike titel gehad: Our Vision and our Mission: Bullshit, Assertion and Belief. Dalk dink ek net dis amusant omdat ek korporatiewe jargon verafsku. (Veral oormatige gebruik van die woord “fasiliteer” beskik oor die potensiaal om my teen die mure uit te dryf.) In elk geval, dit bring ons by die vraag: wat is bullshit?

Frankfurt se definisie: “The bullshitter is faking things. But this does not mean that he necessarily gets them wrong”. Amerikaanse resensent Jim Holt se uitbreiding hierop: “The bullshitter’s fakery consists not of misrepresenting a state of affairs, but in concealing his own indifference to the truth of what he says”. Ek weet nie van jou nie, maar vir my maak dit sin.

Lees die rubriek hier, en die referaat hier.

Wyse woorde

What does it matter how cultivated and up-to-date we are, or how many thousands of books we’ve read? What matters is how we feel, how we see, what we do after reading; whether the street and the clouds and the existence of others mean anything to us; whether reading makes us, physically, more alive.

– Gabriel Zaid, So Many Books

Die heilige bolla

Annelie skryf hier oor haar close encounter met Ferial Haffajee. Dit het my laat terugdink aan die gesprek wat ons (ek en Annelie, nie ek en Ferial Haffajee nie) 'n rukkie gelede gehad het oor mense vir wie ons 'n gevoel van childlike hero-worship koester. Hare: me Haffajee en Max du Preez. Myne: Tom Eaton, The Buckfever Underground en Antjie Krog. Ná hierdie gesprek het ek aan nog 'n paar ander mense gedink wat by die lysie gevoeg kon word. Soos Wilma Stockenström, byvoorbeeld.
Saterdagaand was ek en Loftus by die Versindaba in die HB Thom-teater. Wilma Stockenström sit toe 'n paar rye voor ons. Loftus staar die heeltyd na haar agterkop, en sê goed soos: "Ek wil aan die heilige bolla vat" en "Kan ek voor haar gaan kniel en aan haar roksoom raak?". Terwyl ons tydens die pouse in die foyer sit, spring L skielik op, koop 'n kopie van haar boek Monsterverse en gaan vra haar om dit te teken. Toe volg ek maar sy voorbeeld met 'n kopie van Van vergetelheid en van glans. Ek het gebloos en kon skaars een samehangende sin uitkry toe ek met haar praat. Om sake te vererger, staan een van my Afrikaanse dosente (wat vir WS goed ken) daar naby en stel my voor aan WS as "Marissa, een van ons knapste honneursstudente". Voor ek kon dink, kom die woorde "Haai nee, dr Foster, nou laat doktor my bloos" by my mond uit. Toe giggel dr F en vra hoe dit verder gaan. WS staan net daar en kyk my so op en af.
Die res van die aand het Loftus sy boek op sy skoot vasgehou en kort-kort saggies oor die buiteblad gestreel.

What Kind of Elitist Are You?

Doen dié quiz hier.

Verrassend genoeg is ek blykbaar 'n "Book and Language Snob", wat beskryf word op die volgende wyse:
You speak eloquently and have seemingly read every book ever published. You are a fountain of endless (sometimes useless) knowledge, and never fail to impress at a party.
What people love: You can answer almost any question people ask, and have thus been nicknamed Jeeves.
What people hate: You constantly correct their grammar and insult their paperbacks.

Laasgenoemde stelling is ongelukkig baie waar van my, die ander nie soveel nie.

Top 5 boeke wat ek weer vir die eerste keer wil lees

Nog 'n Top 5 lys, hierdie keer van boeke wat ek weer vir die eerste keer wil lees. Nie noodwendig my Top 5 gunsteling-boeke nie, maar 'n paar wat 'n geweldige impak op my gemaak het met die eerste lees – 'n impak wat nie altyd met verdere lees herhaal word nie.

Komas uit 'n bamboesstok - DJ Opperman. My gunsteling-digter, veral as gevolg van hierdie bundel. Die eerste lees het my laat voel asof 'n gordyn in my kop weggeskuif word en ek skielik anders na álles kyk.

Little Women - Louisa May Alcott. Hierdie was eens vir my die toppunt van alles wat 'n boek moet wees. Liefde, grootword, tragedie, sosiale kommentaar, ensovoorts. Ek pink wel nog steeds 'n traan weg wanneer Beth heengaan.

Triomf – Marlene van Niekerk. Seker die boek wat my die langste bygebly het ná die lees daarvan. Het dit so drie of vier jaar gelede gelees, en ek voel nog steeds nie reg om dit selfs net weer oop te slaan nie, wat nog te sê herlees.

Cloud Atlas - David Mitchell. Die opgewondenheid waarmee ek deur hierdie boek gehaas het om die tweede gedeeltes van die verhaallyne te lees en die verbande tussen die stories raak te sien, sal seker nie weer geëwenaar word nie.

Die Hartseerwals - Hennie Aucamp. Die eerste kortverhale wat ek werklik geniet het. Ander kortverhale word nog steeds hierteen gemeet en skiet meestal te kort. Magies, betowerend.

Top 5 (of eerder Top 10) gaste vir ete

Nadat ek weer deur High Fidelity geblaai het op soek na die aanhaling in een van die onderstaande posts, het ek besluit om tog mee te doen aan Arcadia se Top 5-week van ’n rukkie gelede. Hier, dus, my Top 5 gaste om vir ete te nooi (tyd speel nie hier ’n rol nie, en die lys sluit nie mense in wat ek ken nie). Of eerder my Top 10, aangesien daar meer as 5 mense is wat ek wil nooi.

Eerstens: die musiek sal verskaf word deur die Buckfever Underground.
Dan, tafel #1 (die skrywerstafel):
– Douglas Coupland (dink hy sal interessante stories kan vertel)
– David Mitchell (ditto)
– Dave Eggers (ditto)
– Wilma Stockenström (weet nie van die stories nie, maar haar skryfwerk is ongelooflik en ek wil haar graag ontmoet)
– Jane Austen (haar rol is om bedrieglik delikaat te lyk en fyn die spot te dryf met die ander gaste)

Tafel #2:
– Emsie Schoeman (haar hare sal regop staan as gevolg van die ander gaste se verbreking van alle etiket-reëls)
– Gert Vlok Nel (hy sal melankolies wees, gedigte voordra en later saam met Buckfever gaan jam)
– John Lennon (hy sal diepklinkende uitsprake maak, vir die gaste prentjies op hul servette teken en later saam met Buckfever en Gert gaan jam)
– John Cleese (lyk of hy oor die algemeen interessante geselskap kan wees)
– Anne Frank (sal haar net graag wil ontmoet, aangesien haar verhaal my al van kleins af fassineer)

Los gedagtes

’n Paar uittreksels uit literêre werke, en ’n opsomming van my gevoel oor sekere goed, deesdae.

Die akademie, soos wat dit moet wees en nie moet wees nie:

“Die klasse is vir haar baie saai, nêrens is daar die prikkel nie – soos sy haar dit voorgestel het – wat jou opgewonde biblioteek toe laat haas, soekend, met die flentertjie kennis in jou hand, soos Ariadne in die Minotaurus se doolhof, soekend na meer, nog meer, deur die donker gange om by die lig uit te kom.”
– Elsa Joubert
’n Wonderlike geweld

Die toekoms:

“ ‘I’m going to turn this town upside-down,’ I said.* ‘Then in the Fall I have to become a responsible adult.’ ”
– Michael Chabon
The Mysteries of Pittsburgh

Die uitslae van die SR-verkiesing:

“ ‘Oh. Oh well. Never mind.’ Dick would never go so far as to tell Barry that he’s messed up, but the implication is clear.
‘What?’ says Barry, bristling.
‘Nothing.’
‘No, come on. What’s wrong with the Righteous Brothers?’
‘Nothing. I just prefer the other one,’ says Dick mildly.
‘Bollocks.’
‘How can it be bollocks to state a preference?’ I ask.
‘If it’s the wrong preference, it’s bollocks.’ ”
– Nick Hornby
High Fidelity

* In my geval, vervang “turn this town upside-down” met “maak my tesis klaar, lees baie boeke en slaap die res van die tyd”.

Saterdagaand

Op pad na D se woonstel stap ek oor die parkeerarea voor Admin A. Daar, onder die bome, effens verlig deur die nabye straatligte, is ’n meisie en man besig om te dans. Geen musiek en niemand naby nie. Hy hou haar vas soos die kosbaarste ding in die wêreld, en sy vir hom. Nie een van hulle sien my raak nie – vir hulle bestaan op daardie oomblik niks anders nie.

Die uitsig vanaf die Matie-kantoor se balkon

"Agterdog oor Saldanha"

Hier is nog 'n paar koppe wat ek raakgelees het in ou Burgers.

"Troue van twee Oosterse katte gaan R126 000 kos"
"Agterdog oor Saldanha"
"Europa sê nee vir Saldanha"
"Klein Japanees verstom wêreld met wors-etery"
"Moeder Teresa, pous kry meeste pos ter wêreld"
"Hond se hartpille red vrou van rower"
"Reënbooghoender kraai sy krisis uit"

En my persoonlike gunsteling:
"Kloonskaap wei salig onbewus van revolusie"

"Herrie ná Saldanha nie oor TV verskyn"

Ek sien Gerhard beskryf my deesdae op sy blogroll as "Marissa van Kompaktus". Nou ja. Hier is 'n paar interessante koppe wat ek onlangs raakgeloop het in ou uitgawes van Die Burger (1995 en 1996).

"Herrie ná Saldanha nie oor TV verskyn" (OK, hierdie een is seker net vir my snaaks.)
"Dominee vat hoof hof toe oor poedel"
"'Vleis van perdespesie' in burgers van braairestaurant gevind" (Die berig verwys na 'n Spur in die noordelike voorstede.)
"Met skape in Uno help 3 hulself van die wal in die sloot"
"Kerkgangers vlug voor swerm woedende bye" (Ook in die noordelike voorstede.)
"Al weer Saldanha" (Al weer net ek wat lag.)
"Dief steel motor om betyds by tronk te wees" (Hy gaan nie weer parool kry nie...)

En dan, spesiaal vir Appel:
"Matie redakteur vra rektor verskoning ná brief"
"Maties betoog op kampus oor optrede teen koerant"
"Ernstige geldtekort bedreig Die Matie se voortbestaan"
"US stuit Die Matie weens geldtekort"

In my volgende opwindende update: 'n relaas oor my omswerwinge in die bib. Belowe.

Vir die boekliefhebber wat alles het

Die eerste gadget word die "Thumbthing" genoem. Die ander twee is obviously boekrakke. Lees briljante kommentaar hieroor op 50 Books, een van my gunsteling-besoekpunte op die net.

Dis die klein vreugdes wat saak maak

Ek hou van poskaarte. Maar net poskaarte wat aan my gestuur is - ek gaan nou nie afsit na Cardies om vir myself 'n poskaart van die Ou Hoofgebou of Tafelberg of iets dergeliks aan te skaf nie. Dus: ek hou daarvan om poskaarte te ontvang. Ek kan nie regtig verduidelik wat dit is van dié kaarte wat my aangryp nie. Dis 'n kombinasie van die prentjies (wat my laat voel dat ek ook verre plekke sien), die seëls en posstempels (nostalgie vir pre-digitale kinderdae en die opwinding van iets in die pos kry), en die interessante boodskappe agterop (verwondering aan hoe goed mense iets ouliks kan sê in so 'n beperkte spasie).

In die afgelope paar weke was daar 'n oplewing in die hoeveelheid poskaarte wat by my aangekom het. Elizabeth was byvoorbeeld in Engeland en Frankryk en het die volgende poskaarte gestuur:
- een uit Parys, met 'n afbeelding van 'n Monet-skildery wat sy in 'n kunsmuseum daar gesien het
- een uit Oxford met 'n foto van die "skyline" (by gebrek aan 'n beter woord) van dié stad
- een uit Bath, met 'n prentjie voorop van hoe die dorp in Jane Austen se tyd gelyk het
- een van Chawton (waar Jane Austen gewoon het), met 'n afbeelding voorop van die enigste bekende portret van Austen
- een uit Stratford-upon-Avon (no prizes for guessing why)

Dan het ek ook 'n poskaart gekry van twee voormalige klasmaats wat nou in Nederland studeer, met 'n foto van die tulpvelde. Elsabe het natuurlik haarself oortref met twee poskaarte en 'n pretpakkie uit Ierland. Die een poskaart het 'n kaart van Ierland op, waarop sy die klein dorpie gemerk het waar sy nou woon en werk. Die ander poskaart is van 'n groot tapisserie waarop een figuur ses tone het. Les bes, die pretpakkie - dis nou nie 'n poskaart nie, maar die vreemde knipsels uit 'n Ierse koerant was wel baie interessant. Soms goed, ander kere het die betrokke artikels nuwe waardering by my geskep vir Die Burger.

Tot sover my relaas oor poskaarte. The moral of the story: as jy ooit iewers heen gaan (al is dit naby), stuur vir my 'n poskaart.

Kyk bietjie hier

Dit is 'n stoel deur die Italiaanse ontwerpmaatskappy Nobody & Co. Het dit raakgelees (raakgesien?) op 50 Books, 'n fantastiese blog oor boeke.

Wowbagger the Infinitely Prolonged

Hiermee 'n illustrasie van die genius van Douglas Adams, 'n aanhaling uit Life, the Universe and Everything. Hierdie stuk gaan oor 'n onsterflike ruimtewese wat nie met sy onsterflikheid kan cope nie, en dan besluit om die verveling hok te slaan deur almal in die heelal in alfabetiese volgorde te beledig. Perfekte beskrywing van die Sondagmiddag-gevoel.

"
Those who are born immortal instinctively know how to cope with it, but Wowbagger was not one of them. Indeed he had come to hate them, the load of serene bastards. He had had his immortality inadvertently thrust upon him by an unfortunate accident with an irrational particle accelerator, a liquid lunch and a pair of rubber bands[…]

Wowbagger closed his eyes in a grim and weary expression, put some light jazz on the ship’s stereo, and reflected that he could have made it if it hadn’t been for Sunday afternoons, he really could have done.

To begin with it was fun, he had a ball, living dangerously, taking risks, cleaning up on high-yield long-term investments, and just generally outliving the hell out of everybody.

In the end, it was the Sunday afternoons he couldn’t cope with, and that terrible listlessness which starts to set in at about 2.55, when you know that you’ve had all the baths you can usefully have that day, that however hard you stare at any given paragraph in the papers you will never actually read it, or use the revolutionary new pruning technique it describes, and that as you stare at the clock the hands will move relentlessly on to four o’clock, and you will enter the long dark teatime of the soul.
"

Melodrama deluxe

Hier, vir die leser se plesier, is die flapteks van 'n grootdruk-liefdesverhaal uit die Saldanha-dorpsbiblioteek. Dokter? Check. Lieflike meisie? Check. Moet sy gered word? Check. Probeer iemand in die pad staan van hulle liefde? Check. Liefdesdriehoek? Check. Geniet veral die deel waar sy kan onthou, al het sy geheueverlies.

"Dokter Phillip Conradie bring die lieflike Lizanda de Lange huis toe, want by die Kroonoord-sanatorium is daar besluit dat die sleutel tot haar geheueverlies op Eikenhof versteek is.
Dis egter 'n vreemde tuiskoms vir Lizanda, want daarmee saam keer ook die vrees terug. Sy het haar lewe lank in dié huis gebly, maar nog nooit tevore het dit so 'n gevoel van vrees by haar ingeboesem nie. Want al ly sy aan geheueverlies, weet sy dat sy in die sanatorium opgeneem is omdat sy haar identiese tweelingsuster met 'n byl wou opkerf en dat sy daarna probeer het om selfmoord te pleeg. Boonop is daar 'n stem in haar geheue wat sê sy het ook die verlamde ouma Fran in haar rolstoel by die wenteltrap afgestamp, en haar bababoetie met 'n kussing versmoor...
Phillip probeer desperaat die waarheid ontdek. Hy vertrou Marta, die huishoudster, glad nie, en Meyer Naudé, die jong faktotum, is waarskynlik ook nie 'n onskuldige buitestaander nie. En tot oormaat van ramp wonder Phillip of sy besondere gevoel vir Lizanda nie dalk vir Antoinette bedoel is nie.
DIE JANUSGESIG is 'n storie wat die leser se hartslag sal opjaag, 'n storie met 'n ontknoping wat dreig om mens se asem weg te slaan."

Nou ja, net die flapteks jaag al my hartslag op. Ongelukkig was daar 'n fout en is 'n ander boek in die omslag ingebind! Nee! Nou sal ons nooit uitvind of "Die Janusgesig" die beloofde spanning en melodrama oplewer nie. Ai.

Bettasnack

Wie onthou nog daai 'digestive' koekies wat in 'n pers pak gekom het en aan die een kant sjokolade opgehad het? Miskien is dit net ek wat nostalgies terugdink aan dié njammies. Hoe dit ook al sy, hierdie week het ek ontdek dat sulke koekies nog bestaan en dat dit verkoop word onder die naam "Bettasnack". Ek is opnuut verslaaf. Dit is veral lekker wanneer dit in koffie gedoop word en die sjokolade so smelterig raak. Ook beskikbaar met karamel.

It is not a crime to be a kung fu genius!

Ek het gisteraand na die Chinese fliek "Kung Fu Hustle" gekyk wat loshande een van die weirdste goed is wat ek nog gesien het (selfs weirder as Pineapple Pete). Dit is soos 'n vreemde kruising tussen "Kill Bill", "The Matrix" en "Spiderman", met onder meer 'n verwysing na "The Shining". O ja, en dis 'n komedie... Lees meer oor die fliek hier.

Held van die week

Bietjie laat, maar die Held van die Week-toekenning gaan vandeesweek aan die onbekende weldoener wat my beursie in Mystic opgetel het en dit ingegee het by die kantoor (ja, daar is blykbaar 'n kantoor).
Die Nie-die-Held-van-die-Week-nie is hierdie outjie, wat skielik in my badkamer gemanifesteer het en my die skrik op die lyf gejaag het:



Ek weet nie wat dit is nie, maar dit stem presies ooreen met die illustrasie van "Crawling Insects" voor op die DOOM-blikkie.

Keurboslaan

Ek wend 'n poging aan om dié 'klassieke' Afrikaanse jeugboekreeks deur te werk. Tans lees ek "Die Kroon van Keurboslaan", die vierde boek in die reeks. Vir diegene wat nie met Keurboslaan bekend is nie, dit wentel om die lewe by 'n kosskool vir seuns iewers in die noorde van die land. Naby Swaziland, om presies te wees, aangesien die hoof, sy sekretaresse, sy niggie en een van die seuns in die skool pas deur die sogenaamde "Swazies" gevange geneem is nadat genoemde "Swazies" hulself onder meer vergryp het aan dagga. Daar word geïmpliseer dat die gevangenes doodgemaak en geëet gaan word, maar net betyds is daar 'n dramatiese ontsnapping te perd. WAT DE FOK! Nie cool nie! Bygesê, ek lees die omnibus-weergawe waarvan die teks onveranderd gebly het sedert dit in die 1930's vir die eerste keer verskyn het. Maar steeds. Moeilik om jouself nou in te dink dat dit ooit aanvaarbaar was om so iets te skryf.

Dan is daar ook die hoof, dr Serfontein. Hy is veronderstel om een van die groot helde van die Afrikaanse kinderboekwêreld te wees. Vir my kom hy oor soos 'n emosioneel gebrekkige kettingroker wat sy anti-sosiale gedrag probeer verskoon deur weg te kruip agter die supposedly hoogs literêre boeke wat hy skryf in sy vrye tyd. Hy het 'n liefdesteleurstelling beleef met 'n Russiese sopraan, maar trou later met die sekretaresse na wie hier bo verwys word (sy is die "kroon" van Keurboslaan). Hulle maak ook etlike kindertjies, wat ter sprake kom in die titel van die sesde boek, "Die Serfontein-kinders".

Dalk is die oorsaak van my probleem die kunstenaarsvoorstelling van die goeie doktor op die voorkant van die boeke, waar hy geweldig baie soos 'n meer smerige weergawe van Johann Lodewyk Marais lyk.

Drie T-shirt slogans wat ek onlangs in Humarga gesien het

1) No fat girls (ek gaan eerder niks oor hierdie een sê nie...)

2) I do all my own stunts.

3) Fuck your opinion.

Ek wil ook nog graag 'n hemp laat maak wat sê "Please don't ask me about my thesis".

Who wants to live forever?

"Ek sou sê eerder as ’n mafia is die figure in die Afrikaanse letterkunde ’n losse versameling small time hoods en outcasts met die gemeenskaplike doel om vir ewig te lewe. Of ten minste ’n lekker siniese debuutroman oor die poging te skryf."

Hierdie stukkie kom van SêNet af. Dit is seker die beste definisie wat ek nog gehoor het van die Afrikaanse literêre toneel